Dr. Erwin J.O. Kompanje

Mijn hele werkzame leven heb ik in de gezondheidszorg en instellingen voor natuurlijke historie doorgebracht.

Gezondheidszorg:

In het Erasmus MC het universitair medisch centrum in Rotterdam heb ik tot en met mijn pensionering op 31 december 2023 op de intensive care volwassenen als wetenschappelijk onderzoeker en adviseur op het gebied van de klinische ethiek gewerkt. Daarnaast was ik universitair hoofddocent (Associate professor) bij het Erasmus MC.

Mijn specialisaties waren de klinische-ethische aspecten van intensive care geneeskunde, (acute) neurologie, acuut traumatisch schedelhersenletsel, spoedeisende geneeskunde, leefstijl geneeskunde, geschiedenis van de geneeskunde en thanatologie.

Na enige jaren filosofie van de geneeskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam te hebben gestudeerd (1990-1994) heb ik tussen 1994-1998 bij de afdeling medische ethiek van de Erasmus Universiteit en de intensive care neurochirurgie van het Dijkzigt ziekenhuis mijn promotieonderzoek verricht (begeleiders en promotoren waren prof.dr. Inez D. de Beaufort, Prof. dr. Andrew I.R. Maas en dr.ir. Medard T. Hilhorst) en ben ik op 09 juni 1999 bij de faculteit geneeskunde van de Erasmus Universiteit tot doctor (Ph.D.) gepromoveerd op een 480 pagina’s dik proefschrift over de ethische en praktische aspecten van hersendood en postmortale orgaandonatie (https://repub.eur.nl/pub/19840/990609_KOMPANJE,%20Erwin%20Julius%20Otto.pdf). Diezelfde dag ben ik in de middag met Ditty van Duijn getrouwd.

Ik heb grote praktische en theoretische kennis en ervaring met het denken over, onder andere, de etiologie, epidemiologie, ethiek en wetgeving met betrekking tot de behandeling van patiënten met acuut traumatisch schedelhersenletsel; hersendood en postmortale orgaandonatie; zorg voor patiënten tijdens het levenseinde; de voorwaarden en de ethische/juridische basis voor het verrichten van wetenschappelijk onderzoek in acute medische noodsituatie (de uitzondering op informed patient consent, in casu deferred consent voor inclusie in spoedeisend onderzoek (emergency interventional research) heb ik in Nederland ‘op de kaart’ gezet). Daarnaast heb ik een reeks aan wetenschappelijke artikelen gepubliceerd over de geschiedenis van de geneeskunde. Kroon op het werk over deferred consent was een groot artikel over deferred consent in het tijdschrift Lancet Neurology in 2020.

Als co-promotor begeleidde ik de volgende promovendi bij hun promotieonderzoek:

Dr. Tim C. Jansen – [Early-lactate-Directed therapy in the intensive care] waarvan een belangrijk deelonderzoek naar uitgestelde toestemming voor medisch-wetenschappelijk onderzoek in spoedeisende situaties omvatte. Promotie in Juni 2010

Dr. Yorick J. de Groot – [Orgaan Donor Recognition: Practical and ethical considerations] over de ethische aspecten van postmortale orgaandonatie op de intensive care). Promotie februari 2012.

Dr. Jelle L. Epker – [Death and dying in the intensive care unit. Practical issues and ethical dilemmas from a Dutch perspective] over de praktijk van staken van levensverlengende behandeling op de intensive care. Promotie september 2015.

Dr. Margo M. van Mol – [Balancing coincident worlds. The emotional impact of patients relatives and professionals in the intensive care] over de emotionele impact van zeer ernstige levensbedreigende ziekte. Promotie Juni 2017.

Dr. Jeroen T.J.M. van Dijck – [Decision-making in severe traumatic brain injury. Patient outcome, hospital costs and research practice] over de persoonlijke en maatschappelijke impact van ernstig traumatisch schedelhersenletsel en de mogelijkheden tot het doen van spoedeisend onderzoek bij deze patiënten groep. Promotie september 2021.

Dr. Mr. Marjolein Timmers – [Regulation of Medical Emergency Research. Legal policy and medical practice]. Over de ethische en juridische aspecten van spoedeisend onderzoek op de intensive care. Promotie oktober 2021.

Dr. Esther van der Zee – [Care for Critically ill cancer patients from the perspective of the intensive care caregivers] – Over de behandeling van en besluitvorming over patiënten met kanker op de intensive care. Promotie december 2022.

Dr. Ernest van de Veen – [Ethical and Medical Decisions in Traumatic Brain injury: International perspectives from the CENTER-TBI study] – Over de besluitvorming van de behandeling van patiënten met ernstig traumatisch schedelhersenletsel op de intensive care. Promotie oktober 2023

Peer-reviewed publicaties die onder andere ten basis aan bovengenoemde dissertaties zijn terug te vinden in de lijst van publicaties in het menu van deze website. Ik publiceer over reflecties op de geneeskunde en gezondheidszorg, over de geschiedenis van de geneeskunde en over zoölogie (cetologie, ornithologie).

Mijn Hirsch-index is 39 (de academische index van carrière-impact van de publicaties (kwantiteit en kwaliteit) van een wetenschappelijk onderzoeker) bij Google Scholar.

Het behandelen en verplegen van patiënten in het ziekenhuis geeft soms aanleiding tot situaties waarin de hulpverlener ervaart geen ‘goed hulpverlener’ te zijn of een situatie waarin hij of zij zich onveilig voelt. Dat kan zijn doordat hij of zij een fout heeft gemaakt, een indrukwekkende complicatie is opgetreden bij een patiënt, er een indrukwekkend beloop is bij een patiënt, het onverwacht overlijden van een patiënt of het meemaken van een ingrijpende gebeurtenis. Een ervaren hulpverlener gaat dan als Peer-supporter in gesprek met deze hulpverlener en probeert hem of haar te begeleiden. Ik ben een ervaren peer-supporter en ook na mijn pensionering nog beschikbaar voor het ad hoc verlenen van peer-support aan hulpverleners in de gezondheidszorg (06-53837655, erwinkompanje@me.com)

Ik ben driemaal lid geweest van een commissie van de Gezondheidsraad:

1. Het vaststellen van de dood bij postmortale orgaandonatie [2015];

2. Orgaandonatie na euthanasie [2018];

3. Toelaatbaarheid van nieuwe vormen van lijkbezorging [2020]).

Natuurlijke historie:

Mijn grootste passie buiten het denken over de geneeskunde is ornithologie van gewone vogelsoorten .

Sinds mei 1988 ben ik honorair verbonden aan het Natuurhistorisch Museum Rotterdam. Ik ben daar wetenschappelijk onderzoeker op het gebied van ornithologie (vogels), museaal taxidermist en opleider voor jonge museum-taxidermisten. Daarnaast ben ik honorair conservator voor de recente gewervelden dieren, met name de collectie vogels en zoogdieren.

Voor mijn honoraire inzet ten aanzien van de natuurlijke historie heb ik in april 2022 de Koninklijke onderscheiding ‘Ridder in de orde van Oranje Nassau‘ ontvangen.

Buiten het beheer van de wetenschappelijke collectie vogels en zoogdieren doe ik wetenschappelijk onderzoek naar algemene Nederlandse vogelsoorten, zoals de houtsnip (Scolopax rusticola), de zanglijster (Turdus philomelos), de roodborst (Erithacus rubecula) en het waterhoen (Gallinula chloropus). In het verleden heb ik veel onderzoek gedaan naar de skelet-anatomie/fysiologie/pathologie van dolfijnen (Cetacea) en de geschiedenis van walvisstrandingen op de Nederlandse kust en hier veel over gepubliceerd.

Na het stoppen van mijn klinische werk op 31 december 2023 richt ik mij nog meer op het beheer van de vogel-zoogdier collectie van het Natuurhistorisch Museum Rotterdam en het verrichten van wetenschappelijk onderzoek aan vogels.

In november 2022 verscheen in de befaamde vogelserie van uitgeverij AtlasContact mijn 352 pagina’s dikke boek over ‘De houtsnip’. Een 320 pagina’s dik boek over De zanglijster verscheen in deze vogelserie in april 2025.

Hieronder de covers van deze twee boeken.

Ik werk nu aan een monografie over de ekster en een biografie en analyse van het werk van de Haagse kunstschilder Pieter J. Knorr.

Persoonlijk:

Ik kan mijzelf omschrijven als denker, schrijver, bibliofiel, veganist, atheïst, utilist, Rotterdammer, humanist en feminist.