Non-discriminatie: een grote waarde in de gezondheidszorg

Een Amerikaanse soldaat helpt een gewonde Duitse soldaat in 1944

De Nederlandse gezondheidszorg kenmerkt zich door morele basiswaarden zoals solidariteit, rechtvaardigheid, medemenselijkheid en non-discriminatie.

Solidariteit betekent dat iedereen via het betalen van een zorgpremie voor een basispakket, bijdraagt aan de zorgkosten van zowel zichzelf als van anderen. We zorgen voor elkaar. Door als individu hieraan bij te dragen kan je ook rekenen op vrijwel onvoorwaardelijke basiszorg indien je dit nodig hebt. Een geruststellende gedachte.

Rechtvaardigheid is een waarde waarbij gesteld wordt dat er in geval van schaarste een rechtvaardige eerlijke verdeling is van schaarse middelen onder mensen die er behoefte aan hebben. Rechtvaardigheid gaat over eerlijke verdeling van schaars goed. Bijvoorbeeld het toekennen van een orgaan voor transplantatie, een bed op de intensive care of een dure behandeling. Hiervoor worden dan heldere en transparante selectiecriteria opgesteld. Belangrijk hierbij is de waarschijnlijkheid van slagen van de behandeling bij de individuele patiënt. Als we jou nu dat schaarse orgaan geven, is het dan waarschijnlijk dat je daar vele jaren mee zult kunnen leven?

Medemenselijkheid heeft vooral te doen met dat we anderen behandelen zoals we zelf ook graag behandeld zouden willen worden in tijden van nood (wederkerigheid). En dat we met gevoel en compassie behandeld worden. Als medemens. Gelijkwaardig in behoeften. Patiënten geven zich vaak letterlijk bloot aan hulpverleners. Zij moeten er op kunnen rekenen dat zij niet beoordeeld worden op wie ze zijn of hoe zij eruit zien.

Non-discriminatie heeft zijn basis in artikel 1 van de Nederlandse grondwet: ‘Allen zich zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan’.

Ik heb non-discriminatie, in de 44 jaar dat ik in ziekenhuizen in de patiëntenzorg gewerkt heb, een mooie en geruststellende gedachte gevonden. Iedereen kan zonder beoordeeld of veroordeeld te worden door hulpverleners hulp zoeken in de zorg, zonder onderscheid des persoons. Het ziekenhuis als veilige haven waar je altijd kan rekenen om geholpen te worden indien je daar nood voor hebt. Ik zag in al die jaren in de ziekenhuizen oude mensen, jonge mensen, zeer oude mensen en pasgeborenen, blanke mensen, mensen met een donkere huidskleur, Aziatische mensen, Christenen, Jehova’s getuigen, Moslims, Joden, atheïsten, boeddhisten, en aanhangers van allerlei andere geloven en levensovertuigingen, fysiek en mentaal geretardeerden, gehandicapten, sporters, vleeseters, vegetariërs, veganisten, omnivoren, meisjes en jongens met anorexia nervosa, mensen met een perfecte BMI, mensen met overgewicht, morbide obese mensen, alcoholisten, drugsverslaafden, drugsdealers, moordenaars, kindermishandelaars, vrouwenmeppers, transgenders, heteroseksuelen, homoseksuelen, biseksuelen, pedofielen, notoire verkeerovertreders, mensen die dronken met hun auto tegen een boom waren gereden of van een trap waren gevallen, sigaretten-rokers met longkanker en COPD, mensen met diabetes type-2 door veelvuldig ongezond eten, mensen met recidiverende SOA’s enzovoort, enzoverder. We hielpen ze allemaal. En terecht!

Mensen worden ziek. In tegenstelling tot de meeste dieren is de mens een moreel bewust wezen met bepaalde hoogstaande waarden. Wij willen lijden voorkomen, verhelpen en daarom helpen elkaar als we in nood zijn. De meeste dieren laten hun gewonde en stervende soortgenoten hulpeloos achter, wij doen dat niet. Wij laten zelfs dieren in nood niet hulpeloos achter. Wij gaan menselijk (naar onze waarden) met dieren om (tegelijkertijd doden we miljoenen dieren per jaar voor ons genot, maar dat is een andere discussie). Wij laten voor een dier in nood een dienambulance komen, vangen gewonde dieren op, vragen dierenartsen hen behandelen en verlichten hun nood en verlossen hun uit hun lijden als het niet anders kan. We willen iets doen. Iets goeds doen. Dat siert ons als morele wezens. Medemensen in nood helpen we altijd. Zonder onderscheid des persoons. Artsen, verpleegkundigen en andere hulpverleners behandelden alle mensen als zijnde gelijken. Soms, bijvoorbeeld in geval van een zieke misdadiger, weliswaar met enig gemor, maar ook deze patiënten worden altijd wel behandeld. Zelfs in tijden van oorlog wordt vriend en vijand behandeld door neutrale artsen en verpleegkundigen (zie foto). En zo moet het zijn. De zorg is er voor iedereen. Die garantie moeten we hebben. Hierin onderscheiden mensen zich van dieren. Dat is non-discriminatie en medemenselijkheid.

Toen de eerste patiënten met COVID-19 in maart 2020 in de Nederlandse ziekenhuizen werden opgenomen werd al snel duidelijk dat er bepaalde risicofactoren waren om ernstige COVID-19 te krijgen na infectie met het SARS-CoV-2. Het waren vooral oude en zeer oude mensen en mensen met onderliggende aandoeningen. Zo bleek overgewicht en obesitas een veelvoorkomend risico te zijn, maar ook hypertensie, diabetes type-2, hart- en vaatziekten, andere chronische ontstekingsziekten en ziekten waarbij het immuunsysteem faalde. Veel van deze ziekten zijn het gevolg van het leven in de westerse wereld waarin het aanbod aan en de verleiding tot ongezonde voedingsmiddelen en genotsmiddelen groot is. Dit kan dan aanleiding geven tot een chronisch ongezonde leefstijl waarbij het risico op ziek worden significant groter wordt. Bepaalde algemene chronische ziekten worden daarom leefstijziekten genoemd.

Patienten met ziekten als gevolg van een ongezonde leefstijl worden echter zonder onderscheid behandeld in de zorg. Getracht wordt hen advies te geven om hun leefstijl te verbeteren. Maar een veroordeling of drang en dwang hoort niet bij het arsenaal van een hulpverlener. Als zij niet bereid zijn hun leefstijl te wijzigen dan behandelen we hen zonder oordeel met symptoom-onderdrukkende medicatie (bijvoorbeeld bloeddrukverlagende en suikerziekte regulerende medicatie) en door de behandeling van de uitingen van ziekten zonder daarbij de oorzaak weg te nemen (bijvoorbeeld kransslagaderstents, CABG zonder daarbij de onderliggende atherosclerose te behandelen).

Vorig jaar, toen in Nederland op intensive care afdelingen, vele patiënten met COVID-19 werden opgenomen werden zij allen zonder onderscheid des persoons behandeld. Dat is solidariteit en non-discriminatie, medemenselijkheid en een teken van beschaving. Tenzij er duidelijke medische redenen waren om dat niet te doen, bijvoorbeeld vanwege gevorderde onderliggende kanker of zeer hoge leeftijd. Dan handelden we volgens de waarden van medemenselijkheid en rechtvaardigheid. De waarschijnlijkheid van slagen na intensive care behandeling bij deze patiënten is extreem klein. Zij overleven de intensive care zeker niet, het verlengen van leven wordt dan verlengen van lijden en uitstel van sterven en dat dient doorgaans geen doel. Dan moet je afzien van behandelen.

De laatste maanden is er een groeiende en zorgelijke polarisatie merkbaar in de samenleving. Het meest duidelijk is dat momenteel tussen een deel van de grote groep mensen die zich wel hebben laten vaccineren en de kleine groep mensen die zich niet hebben laten vaccineren. Het zijn vooral mensen die zich, om wat voor reden dan ook, niet hebben laten vaccineren die bekritiseerd worden en die gedehumaniseerd, geridiculiseerd en zelfs gediscrimineerd worden. Als kleinste groep ben je al snel de underdog. Met droge ogen schrijven beschaafde mensen columns of spreken zich in talkshows uit over, volgens hen, terechte uitsluiting in de samenleving van mensen die zich (nog) niet hebben laten vaccineren. Zij mogen van hen niet meer naar festivals, concerten, bioscopen, musea, restaurants en andere openbare gelegenheden waar mensen over het algemeen plezier aan beleven. De fuik wordt voor hen steeds krapper. Uitsluiting van hen die zich niet aan de heersende moraal willen houden. Zij moeten gestraft worden voor hun onsolidaire en immorele gedrag, zegt men. Pak hen af wat het leven leuk maakt. Ze zijn immers niet solidair met de rest van de samenleving die in nood is en die de moraal bepaald. Extremer kan het worden als hen uitsluiting van bezoek aan de supermarkt aangezegd gaat worden, waar sommigen nu al over spreken. Dit alles is uiteraard glasharde discriminatie en dehumanisatie, en dat is eigenlijk altijd immoreel en in strijd met artikel 1 van onze grondwet, het anti-discriminatie beginsel en de internationale rechten van de mens, maar het gebeurt waar we bijstaan. Het uitsluiten van de ondeugdelijken. Voorbeelden zijn er te over in de geschiedenis van de mensheid waartoe het heeft kunnen leiden als minderheden als minderwaardig worden behandeld. Voorbeelden waarvan we steeds zeiden: ‘Dat nooit meer’ en waarvoor we monumenten oprichten in de gedachtenis van de voorgaande immorele onderdrukking. Maar geschiedenissen hebben de neiging zich steeds weer te herhalen.

Wat mij vooral verontrust is dat ik nu ook ervaren hulpverleners in het openbaar hoor zeggen dat zij er moeite mee hebben om ongevaccineerde patiënten op te nemen en te behandelen. Ik schrik daarvan. Dat doen we immers nooit. Voor geen enkele reden. Iedereen is altijd welkom geweest. Er wordt gezegd dat juist ongevaccineerde patiënten de zorg in het najaar gaan belasten en dat zij dat hadden kunnen voorkomen door zich te laten vaccineren. Dat wordt overigens niet gezegd over patiënten die de ziekmakende gevolgen van het roken ervaren of die ernstig ziek zijn geworden door langdurig ongezond eten. Van hen zou ook gezegd kunnen worden dat zij de zorg hadden kunnen ontlasten door de keuze te maken om gezonder te gaan leven. Maar dat gebeurt (terecht) niet. ‘Allen zich zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan’. Amen.

Ik heb geen moreel oordeel over hen die zich wel of niet laten vaccineren. Ik ben zeker geen anti-vaxxer maar ik heb open oor voor hun argumenten om het te begrijpen. Sommige redenen van de pro-vaxxers vind ik wel wat pervers (om op vakantie te kunnen bijvoorbeeld) en sommige anti-vaxxers vind ik gewoon ‘ernstig in de war’. Maar dat zijn de uitersten. Zowel zij die voor als tegen vaccinatie zijn voor SARS-CoV-2 zijn geen homogene groepen. Ik vind dat vaccinatie, net als vrijwel alle medische behandelingen, eigenlijk een persoonlijke medische keuze en afweging moet zijn, waarin de betrokkene ook solidariteit in gedachten moet nemen en de heersende druk van de sociale moraal. De dictatuur van de moraal. Ik hoor hele plausibele argumenten van mensen die voor vaccinatie hebben gekozen en ook van hen die dat juist niet gedaan hebben. Luister vooral naar elkaar, in plaats elkaar direct te veroordelen en te discrimineren onder de druk van de heersende moraal. Je kan vanuit gedachte van solidariteit zeggen dat als zoveel mogelijk mensen met een hoog risico op COVID-19 en hun directe naasten zich laten vaccineren de zorg veel minder belast zal worden. Dat is waar en dat is altijd het doel geweest van vaccinatie voor influenza en zou eigenlijk ook nu moeten gelden. Maar vaccinatiebereidheid is nooit een reden geweest voor uitsluiting van zorg bij nood. Gezond of ongezond leven is een persoonlijke keuze en je wel of niet laten vaccineren zou dat ook moeten zijn. Ook al lijkt die keuze niet solidair. Dat is de persoonlijke verantwoordelijkheid van het individu. Het is niet aan hulpverleners hier moreel iets van te vinden bij de behandeling van ziekten. Hulpverleners zijn er niet voor om een moreel oordeel over individuele keuzes van patiënten te geven. Ik heb dat studenten altijd voorgehouden.

Als hulpverleners, die er onvoorwaardelijk voor zouden moeten staan om iedereen zonder onderscheid te behandelen, zeggen dat zij moeite hebben om ongevaccineerde mensen te behandelen is voor mij een teken dat discriminatie en de huidige morele sociale druk ook in de zorg zijn intrede doet. De zorg die altijd neutraal is geweest, zelfs in tijden van oorlog. Discrimineren en uitsluiten hoort niet thuis in de zorg en hulpverleners die discrimineren ook niet. Artsen en verpleegkundigen moeten iedereen behandelen. Iedereen. Gevaccineerden en niet gevaccineerden zonder onderscheid. Non-discriminatie is een van de essentiele basiswaarden van hun vak.

Als hulpverleners openbaar zeggen er moeite mee te hebben om ongevacineerde patiënten te behandelen werken zij mee aan de immorele polarisatie en discriminatie die momenteel gaande is in de samenleving. Ik schrik daar als ethicus en medemens enorm van, de geschiedenis van uitsluiting, dehumanisatie en veroordeling in gedachten hebbend. De zorg en de ziekenhuizen moeten altijd een veilige haven blijven voor iedereen. Ongeacht voor wie. Altijd. Ook in tijden van crisis, pandemie of oorlog. Verloochen deze essentiele menselijke waarden alsjeblieft nooit. Het zijn niet voor niets waarden, dus waardevol.

58 gedachtes over “Non-discriminatie: een grote waarde in de gezondheidszorg

  1. En zo is het precies, hulpverlener mogen van alles denken over patiënten die dingen anders doen dan zij. Maar recht op medische hulp heeft iedereen. Ook bijvoorbeeld mensen die ziekte hadden kunnen voorkomen door leefstijl aanpassing, Covid ongevaccineerden en misdadigers.

    Like

  2. nu bent u een man naar mijn hart. Niet omdat ik geen vaccin wil, maar omdat u duidelijk verwoord wat ik denk en zeg.
    Ieder mens is gelijk.
    Niemand mag onder dwang een onbetrouwbaar vaccin moeten nemen.
    En ja binnenin mij stormt het van woede ,verdriet onmacht en verbazing.
    Mijn denken gaat veel verder dan een vaccin nemen.
    Ik ben geen heilige.
    Maar het onmenselijke stuit mij zeer tegen de borst.
    Dank voor uw heldere neer zetting/ omschrijving.
    Waren de heren en dames van het ORT en WHO ook maar zo wakker, en niet te vergeten de mensen in onze regering die meewerken aan deze aankomende oorlog.

    Geliked door 2 people

  3. Met belangstelling gelezen. Dit stuk verwoordt 100% hoe ik hier zelf in sta en hoe ik dat in argumenten zelf ook probeer te onderbouwen in gesprekken over dit onderwerp. De maatschappij is een complexe puzzel van individuen met allen hun eigen keuzes en levensstijlen.
    Nu pas wordt er één groep uitgelicht als een potentieel uit te sluiten groep. Een krankzinnige en duivelse suggestie die langzaamaan aan momentum lijkt te winnen.
    Mijn medemensen die jarenlang de mond vol hebben over tolerantie, vrijheid en ‘wat hebben we het goed on Nederland’, vinden het geen gek idee om een deel van de bevolking buitenspel te zetten.

    Dank voor dit betoog. Wat kunnen we hier verder mee? Welke collectieve tegenbeweging is er op gang?

    Geliked door 1 persoon

  4. OPrachtige blog! Ik heb hem gedeeld op FB, Twitter en LI

    All the best, Michaéla Schippers

    Professor of Behavior and Performance Management Scientific director of the Erasmus Centre for Study and Career Success

    ROTTERDAM SCHOOL OF MANAGEMENT – ERASMUS UNIVERSITY Burgemeester Oudlaan 50, Mandeville (T-building) T07-08, 3062 PA Rotterdam, The Netherlands

    Watch my TEDx on Life Crafting Through Personal Goal Setting [cid:image003.png@01D7878D.6B0A88F0]

    Latest articles Optimizing Decision-Making Processes in Times of Covid-19: Using Reflexivity to Counteract Information Processing Failures

    With Locke and Latham, spillover effect of goalsetting Life crafting as a way to find meaning in life

    Like

  5. Dank, voor je mooie bijdrage!
    Helaas is ‘onze’ minister de Jonge één van de mensen die NOOIT verantwoordelijk had moeten worden gemaakt voor gezondheidszorg. Als christen moet hij zich dood schamen voor de wijze waarop hij (in het algemeen) over anderen spreekt.

    Ook in de kerken is er sprake van nadenken over de manier waarop er met wel/niet gevaccineerden moet worden omgegaan. Dat is het resultaat van anderhalf jaar bewust manipuleren van de publieke opinie, de nazi’s waardig.
    Het is dan in elk geval een opluchting dat niet iedereen rondloopt met besmette hersenen…

    Geliked door 1 persoon

    • Demissionair minister de Jonge is geen christen. Alhoewel, in Zuid-Afrika liepen ook veel Christenen voorop met de Apartheidsagenda maar dat terzijde. Het is onvoorstelbaar dat zijn eigen partij zich nog niet van hem gedistantieerd heeft. Hij is een domme marionet die braaf als het beste jongetje van de klas zijn taak van hoger hand uitvoert. Maar wel een gevaarlijke marionet want hij kan de gevolgen niet overzien en heeft straks bloed aan zijn handen voor de gedane schade. Dan zal hij zijn handen in onschuld wassen want tegen die tijd is deze vogel allang gevlogen…
      Opdat wij niet vergeten.

      Geliked door 1 persoon

  6. Het doet mij goed dit te lezen. Dat er medemensen zijn die zien wat er gebeurt, en dit zonder stelling te nemen of iets of iemand te veroordelen, signaleren. DIT zijn woorden die kunnen verbinden, in plaats van polariseren. Dank hiervoor!

    Like

  7. Mooie blog zoals het een beschaafd land betaamt. Ik lees weleens reacties van artsen in medisch contact en daar schrik ik van , ik hoop dat ook zij jouw blog lezen in de hoop dat zij hun gezond verstand hervinden.
    Wederom bedankt voor deze blog welke voor velen een eyeopener moet zijn.

    Like

  8. Ik ben dankbaar voor uw menselijke beschouwing. Een te weinig gehoord verbindend tegengeluid in onze sterk gepolariseerde samenleving. Chapeau! Ik hoop van harte, dat uw beschaafde blog vele mensen eens goed aan het nadenken zet. Als discriminatie een rol gaat spelen, zijn ook de overige kernwaarden van de gezondheidszorg – solidariteit, rechtvaardigheid en medemenselijkheid – helemaal niets meer waard.

    Geliked door 2 people

  9. Discriminatie betekend “Onderscheid maken in.” en door je eigen waarden en normen maak je altijd onderscheid. Dergelijke onderscheid is compleet wat anders dan “Het niet gelijk behandelen van gelijke gevallen.”.

    Ik ben het met uw stelling eens, discriminatie hoort niet thuis in de zorg!!
    Maar deze zorg moet je breed zien.
    Niet alleen in het ziekenhuis, maar een ieder die zorg bied.
    En dan bedoel ik ook de overheid en bv de politie.

    Hoewel Artikel 1 van de grondwet hierin duidelijk is,
    zie je dat de werkelijkheid al jaren anders is,
    dat handelen zal vaak onbewust zijn.
    Daarom is het zo stuitend dat het nu openlijk gebeurt in het kader van “Angst voor Covid-19”.

    Like

  10. Halleluja er is nog gezond verstand aanwezig in dit ooit zo mooie land!

    Het is werkelijk schrikbarend om te zien hoe erg we zijn afgetakeld als land zijnde. We vinden het okay IS vrouwen terug te halen, maar hun slachtoffers de Yezidi’s laten we rotten.

    Kopschoppers krijgen een aai over de bol, IS vrouwtjes mogen praten over hoe moeilijk hun leven is, influencers mogen kinderen om naaktfoto’s vragen en vervolgens worden die acties goedgepraat in de media.. het is gewoon ziek.

    Dan komen we op een onderwerp, waar 90% van Nederland nooit over nadacht. Vaccineren en virussen, en plots vindt iedereen ineens dat vaccineren een plicht is. Ondanks dat we weten dat het geen transmissie voorkomt evenals dat het voor vele niks zal opleveren, het zal hun echter eerder schaden.

    Het meest schrikbarend is nog wel zij met een biologische/medische achtergrond die hier achter staan, zijn ze allen ineens vergeten wat ze geleerd hebben? Hebben ze nooit opgelet, maar enkel geleerd voor de tentamens/examens? Is ethiek nooit bij hen behandeld? Of speelden ze maar mee voor de bühne?

    Ik snap het echt niet meer, dat politici en zij in de media geen ethische waardes bezitten dat weet men al langer. Ondertussen verwacht ik dat zij met enig ethisch besef keurig eruit gefilterd worden tijdens de sollicitatieprocedures bij beide takken van sport.

    Maar ik had toch wat meer hoop voor hen met een wetenschappelijke opleiding, en dan vooral de biologische kant, zelf was ik altijd in de veronderstelling dat wij biologie studeerden omdat het leven fascinerend en prachtig is. Iets wat het redden waard is en wat gekoesterd moet worden, maar blijkbaar kunnen velen onderscheid maken tussen wat wel het leven waard is en wat niet…

    Schandalig dat we dit moeten meemaken.

    Ik heb mij altijd afgevraagd, hoe kon het toch zover komen, dat men de Joden ging afmaken als of ze grofvuil waren. Hoe werd een volk zo gek gedreven om hun op te jagen? Ik hoop dat die vraag onbeantwoord blijft, maar ik houd mijn hart vast,

    Geliked door 1 persoon

  11. Een sterk stuk weer, Doc. Toch moet mij iets van het hart, namelijk “die ernstig ziek zijn geworden door langdurig ongezond eten” Natuurlijk mogen we ook hen niet discrimineren, en zeker niet in de zorg. Maar waarom mag een bedrijf als Nestlé dan wel in de reclame zeggen dat hun “Melk” beter is dan moedermelk, dat hun uitgeproceste, foute en vals voeding gezond is?

    Geliked door 2 people

    • Dat is precies wat er nu gebeurt door Pfizer ec. Hun vaccin werkt beter dan de trigger van een normale besmetting op het immuunsysteem. En dat is duidelijk een verkeerde voorstelling van zaken.

      Like

  12. Met aandacht en interesse gelezen, ben er even stil van. Want zo is het, en niet anders. Mijn complimenten en hartelijk dank hiervoor.
    Zoveel mogelijk delen!

    Like

  13. Ik heb ernstige allergieën, onder andere aan een bestanddeel van het vaccin. Ik ken ondertussen verschillende mensen in mijn situatie.
    Ik weet ondertussen ook al iemand die het vaccin onder druk heeft genomen en eraan is overleven.
    Als ze toch iedereen geprikt willen, waarom maken ze dan geen prik die voor iedereen veilig is? Dan lijkt het probleem me opgelost. Zolang dat niet mogelijk is, zou de prikbrigade eens twee keer na moeten denken.
    Door mensen onder druk te zetten zich te laten vaccineren, gaan er ook doden vallen. in principe is dat zoiets als de hele bevolking verplichte een pinda te eten. Onschuldig? Voor het gros wel, maar sommigen zullen eraan sterven. Zo een reactie kan altijd onverwacht optreden, maar ga je ook de mensen waarvan je weet dat ze aan de pinda gaan sterven verplichten?
    Wel, er zijn mensen die vinden van wel. Ik heb al te horen gekregen dat ik maar dood moet voor het algemeen nut en de veiligheid van iedereen. Of bedreigingen dat het met mij fout gaat aflopen.
    Ik krijg dan ook te horen dat ik geen respect heb voor zieken en doden. Maar als ik ziek zou worden, mag ik geen zorg krijgen, vinden dezelfde mensen.
    Waar is het respect naartoe? De tegenreactie is helaas ook bezig. Er zijn helaas ook fanatieke antivaxxers die op hun manier doordraaien en ook minder lief tegen gevaccineerden worden.
    Ik zie hier echt The Wave in. Discipline: 1,5 m, handen wassen/ontsmetten, mondkapjes, … Gemeenschap: doe het voor een ander, dankzij jou, don’t be a covidiot, … Actie: repressie tegen overtreders, dehumanisatie van ongevaccineerden.
    Dat was een project in een school dat ernstig uit de hand liep. De op te lossen vraag was: hoe hebben de nazi’s miljoenen mensen kunnen vermoorden.
    En dan zie ik de reacties op de “wappies” die demonstreren in concentratiekampplunjes met gele sterren en bordjes als “Wie wordt de nieuwe Anne Frank?” en “Vaccinatie macht frei”.
    De reacties hierop, onder andere van BN’s zijn niet mals. Deze dames worden gewoon ontmenselijkt. Dan lees je reacties als: “Die was beter in haar taart gestikt, dan hadden we zoveel kilo domheid minder.” Of een puzzel om aan te duiden wie er nog minder verstand dan een gebakken garnaal heeft.
    En zeg daar niets op, of je krijgt alle bagger van de wereld op je kop. Die vergelijkingen met WOII gaan niet op. We deporteren toch niemand naar gaskamers? Hallo!
    Heu, dat zijn dan de humanisten die NIET snappen hoe de nazi’s zoveel mensen hebben kunnen vermoorden. Mensen als Britt Dekker, Esther Voet … Wil je weten hoe een nazi eruit ziet? Kijk in de spiegel, zou ik zeggen.

    Like

  14. Tsja, ook ik ben er zo eentje, die vindt gegronde redenen te hebben om dit vaccin maar aan mij voorbij te laten gaan. 65 jaar en werkzaam aan de monding van het lichaamsriool dat continue met de afgewerkte lucht ziekteverwekkende ingrediënten mijn gezicht in blaast. Ik probeer gezond te leven en mijn immuunsysteem te ondersteunen, waardoor ik mij al die jaren geen moment onveilig heb gevoeld. Ik ben nu wel bang, bang voor hoe de maatschappij zich ontwikkeld. Bang voor de ongenuanceerde haat die wordt gezaaid, juist door de mensen waarvan je rede verwacht. Bang voor de gevolgen die dit alles heeft voor mijn kinderen en kleinkind. Mensen als Kompanje geven troost en brengen weer evenwicht. Gelukkig zijn er meer (ik zag dat Michaela ook al gereageerd had), maar het moeten er nog veel meer worden. Erwin wederom bedankt.

    Like

  15. Dank voor deze column. Hij is uit mijn hart gegrepen. Ik heb ook van meerdere mensen gehoord dat hun artsen zich denigrerend uitlaten als ze de covid-vaccins liever niet willen nemen.

    Ik ben 24 jaar arts en heb altijd geprobeerd mensen te helpen zonder vooroordelen over wat dan ook.

    Ik ben erg ongerust over de ontwikkelingen sinds Corona. Ik ervaar steeds meer druk om de prik te nemen. In Frankrijk krijgen hulpverleners ontslag als ze de prik niet gehad hebben.

    Ik vind het stilzwijgen vanuit de medische wereld erg unheimisch. Ik word zelfs door collega’s belachelijk gemaakt als ik mij kritisch uitlaat over de vaccins. Ik vraag mij af waarom het zo’n splijtzwam is geworden. Het maakt me verdrietig en ook wanhopig. Want als het ook in Nederland van een vaccinatieplicht gaat komen, maak ik me zorgen omdat ik dan niet meer zal kunnen werken als arts. Ik heb geen vertrouwen in deze nieuwe vaccins, terwijl ik wel vertrouwen heb in mijn immuunsysteem.

    Waarom staat de KNMG toe dat dit gebeurt?

    Waarom stimuleert de Nederlandse staat deze polarisatie? Ik maak mij grote zorgen om onze jeugd. De risico’s van deze vaccins op de langere termijn zijn nog helemaal onbekend.

    Waarom gebeurt dit? Welke belangen zijn hiermee gediend?

    Nogmaals dank voor uw column.

    Geliked door 1 persoon

  16. Beste Erik,

    Alweer een mooi artikel, proficiat.
    Jammer dat je het artikel over de vervuilende mondkapjes hebt verwijderd. Voor mij en vele anderen was het een bron van informatie. Helaas ben ik geen medicus en heb heel veel items moeten opzoeken om te weten te komen wat de betekenis is.
    Jammer dat het verwijderd is, een “hatelijke” reactie bij ons op de zaak, naar aanleiding van de mondkapjes werd in de kern gesmoord naar aanleiding van jouw artikel.

    Nu ook weer een longread maar ook nu weer met een prima bodem.
    Mooie inleiding en dan de feiten.

    Ik zelf en een aantal collega’s die zich nog niet of helemaal niet willen laten vaccineren liggen zwaar onder vuur. We liggen onder vuur door personen die alleen de koppen van het AD lezen en direct klaar zijn met hun conclusies.
    Zo wie zo lezen ze zich niet in en zijn er direct klaar mee. Jij bent een wappie en een anti-vaxer, jij bent gevaarlijk omdat je…
    Absoluut niet wetend wat een vaccin is en hoe het werkt, dus blaaten als een schaap.

    “Ik ben gevaccineerd, mij kan niets meer overkomen”, Jullie zijn levensgevaarlijk, besmetten en lopen maar rond…..
    Enige kennis ontbreekt en dit is maar een topje van een ijsberg.
    Niet dat Google heilig is maar je kunt ook op universitaire sites gaan kijken. Volg eens een masterclass op YT, schrijf je in bij een universiteit en volg hun online lessen.
    Zelfs op YT zijn er zoveel dingen te vinden. Maar houd heet volk dom.

    Like

  17. Dag Erwin,

    Kan u eventueel een voorbeeld aanwijzen? Ik had uw blogpost getweet en volgens arts en epidemioloog Luc Bonneux zou het een broodje aap verhaal zijn, wordt er niet gediscrimineerd. U schrijft natuurlijk enkel over uitspraken daarover, niet dat het al gebeurt, maar ik vind zo geen uitspraken terug online waar ik naar kan verwijzen…

    Groeten, Deborah

    >

    Like

    • Beste Deborah, Ik heb het inderdaad over uitlatingen, niet dat het nu al in de praktijk gebeurt, Ik houd niet van het ad hominem noemen van mensen, dus doe dat ook nu niet. Ik kan wel zeggen dat op LinkedIn twee artsen zich zo uitgelaten hebben. Daarnaast hoorde ik het in de praktijk.

      Like

  18. Prachtig verbindend stuk in deze tijd van voortschrijdende polarisatie.

    De Iraanse Shohreh Feshtali, auteur van het boek “gesluierde jaren” betoogt indrukwekkend in deze video opname. Zij heeft de dingen die wij nu meemaken ervaren in de Iraanse dictatuur….het ontstaat langzaam maar zeker.

    Like

  19. Onderzoeker Mark Dice ging de straat op met een petitie die oproept tot wettelijk verplichte vaccinaties, en om ongevaccineerden naar de gevangenis te sturen.

    Het zou me niet verbazen als de bereidwilligheid om te tekenen hier in Nederland nog groter is, zeker in politiek correcte kringen waar men niet begrijpt het het kan dat de Duitsers zo massaal achter het Nazisme stonden. De geschiedenis lijkt zich niet alleen te herhalen, maar doet dat ook werkelijk. Om dat de mensheid weigert er van te leren, en niet verder kijkt dan de waan van de dag.

    Like

  20. Dag Erwin
    Prachtig stuk. Ben het er vrijwel geheel mee eens. Vergelijkingen met bv roken vind ik lastig, omdat dat (evenals bv overgewicht) voor groot deel berust op fysieke en geestelijke verslavings-effecten, wat voor niet-vaccineren natuurlijk niet geldt; dat is altijd een bewuste keuze.
    Ik heb 2 vragen waar ik mee zit:
    – vrijwel alle patiënten die ik afgelopen weken heb opgenomen met ernstige COVID-19 hadden veel spijt van dat ze zich niet hadden laten vaccineren. Desgevraagd hadden velen van hen het ook niet zo goed doordacht, zeker niet zo goed als bv de gemiddelde reageerder op deze site. Het waren vaak mensen uit achterstandswijken die uit algemeen gevoel van wantrouwen en/of verwarring over informatie afzagen van vaccinatie. Hoe moet ik hun spijt duiden in het licht van jouw betoog?
    – tweede vraag: voor mij als arts is het een no-brainer dat ik iedereen help, zonder onderscheid. Enkele van mijn niet-gevaccineerde kennissen geven echter aan dat ze vinden dat ze met hun besluit ook een verantwoordelijkheid op zich nemen om, ingeval van bv schaarste, zelf geen of een minder urgent beróep op zorg te doen. Dat is een bijzonder standpunt. Hoe kijk jij daar tegenaan?

    Like

    • Dank Yvo!

      Je eerste vraag is vrij moeilijk te beantwoorden. Het is bij de patiënten uiteraard onzeker of de vaccinatie überhaupt COVID bij hen had kunnen voorkomen. Enfin, in ieder geval zou een vaccinatie er waarschijnlijk wel voor gezorgd hebben dat ze minder heftig ziek waren geworden, that’s for sure.

      We weten dat mensen uit lage SES en achterstandwijken meer gezondheidsproblemen hebben dan mensen uit de hogere SES. Wij zagen dat in Rotterdam ook vorig jaar dat er veel patiënten met COVID uit de lagere SES in het ziekenhuis kwamen. De meesten hadden onderliggende leefstijlziekten.

      Hoe licht je deze groep mensen zodanig in dat ze een goede keuze zouden kunnen maken over vaccinatie? In de voorlichting over vaccinatie had in de eerste lijn goed werk gedaan kunnen worden denk ik, door juist de mensen met een hoger risico te traceren en hen gericht voor te lichten over het nut van vaccinatie. Op maat. Nu hebben we hen uitgenodigd om in grote hallen zich te laten vaccineren door prikkrachten zonder goede voorafgaande voorlichting. Soms is er ook een taalbarriere. Deze massale benadering schrikt veel mensen af en het ontbreekt hen aan goede informatie om ermee om te gaan. Onderzoek in Rotterdam, vorig jaar, heeft laten zien dat mensen uit de lage SES slechts in 5% informatie halen uit de media tegenover 80% van de hoge SES. Er is niets met dit onderzoek gedaan. Deze mensen bereik je dus niet met de MSM.

      Ik zou deze patiënten hun spijt afzwakken door te zeggen dat het voor hen heel moeilijk was om een goede keuze te maken. Laten we hen bijstaan zoals we iedereen bijstaan. Ik heb in het verleden ook rokers gesproken die spijt hadden na de diagnose longkanker of COPD. Het enige dat we konden doen is hen professioneel en medemenselijk bij te staan zonder oordeel. Dat is ook een van de kernen van mijn betoog. Zorg dat het ziekenhuis een veilige haven is en blijft. Voor iedereen. Ik zie de vreselijkste en lelijkste uitspraken op social media over ongevaccineerde patiënten. Mijn hart draait om om deze onmenselijkheid.

      Je tweede vraag is gemakkelijker. Het volle-reddingsboot-argument. Mensen nemen soms verantwoordelijkheid voor hun daden. Dat is soldariteit en medemenselijkheid. Maar dat gaat dan alleen op voor de situatie dat zij behandeld moeten worden in een schaarstemodel voor COVID-19 en niet voor andere aandoeningen, bijvoorbeeld een plek op de IC voor behandeling voor ernstige COVID-19.

      Like

      • Dank je, Erwin

        Overigens, ook hoger opgeleiden met ernstige ziekte betuigen vrijwel allemaal spijt. Ik ben het verder met je eens dat ze steunen de juiste weg is.
        Mbt die boot: die is toch best vol, want patiënten die op reguliere zorg wachten zitten in dat zelfde schuitje. De recente covid-opnames in mijn regio hebben heus problemen opgeleverd voor reguliere (spoed)zorg. Dat je het kwalificeert als ‘solidariteit en medemenselijkheid’ vind ik juist, maar de vraag is vanaf welk moment die principes beginnen te gelden.

        Like

  21. Mooi en goed die medemenselijkheid; was die maar wederzijds. Voor de vaccinatie beschikbaar was liepen de mensen zonder masker zowat door me heen en kreeg ik ondanks mijn zo groot mogelijke isolatie van de samenleving toch Covid-19. Nu heb ik nog steeds mijn oude conditie niet terug. Nu éénmalig gevaccineerd, want ik had al Covid-19, maar uiteraard door een foutje nergens geregistreerd, dus geen QR-code. Wat de rokers betreft: ik ging nooit naar grote bijeenkomsten, bioscopen of horeca, want die stonden blauw van de rook en ik ben allergisch. Dus…. klagen is Nederlanders eigen, maar denk eens aan de ander .

    Like

  22. Geweldig stuk ! Net als de vorige stukken overigens.

    Maar wat het allemaal zo bizar maakt, is dat dit alles niet doordringt tot de mainstream media én de politiek. Dat is een zeer enge en verontrustende ontwikkeling !

    Like

  23. Geachte heer Kompanje

    Dank voor het delen van uw mede menselijkheid , en blijf dicht bij u zelf

    Sommige , die vanuit een dokterspositie, zgnd met u meepraten , maar aan het eind van hun verhaal de hamer de andere kant op laten vallen, inzake principes , zou ik adviseren eens goed in de spiegel te kijken en zich meer te verdiepen

    Met een oprecht,bewogen hart dank ik u

    Yvon

    Like

    • Beste Yvon
      Ik leef in een wereld vol spiegels en verdiep mij zo goed als ik kan. Ook aan het eind van mijn reactie stel ik een oprechte vraag. Er is altijd een risico dat mensen daar een verborgen standpunt in zien, maar dat is ook nu niet het geval. Ik vertaal standpunten en voornemens (met name omtrent zorg-gebruik) van mensen uit mijn omgeving die van vaccinatie afzien in vragen en hoop van de antwoorden te leren. Erwin’s antwoord was inspirerend, maar ik wil nog wat meer weten over hoe hij die reddingsboot-parallel ziet.

      Like

      • In de volle reddingsboot is er nog plaats voor een passagier. Sommigen offeren zich zich op om een veelvoud van redenen.

        Bij diegenen die jij schetste lijkt er sprake van eigen verantwoordelijkheid nemen en risico’s durven nemen. Met name dat laatste is in de huidige tijdsgeest voor velen heel moeilijk. Ik ken mensen die zich niet hebben laten vaccineren omdat zij het risico op onvoorspelbare bijwerkingen groter vinden dan het risico op het krijgen van ernstige COVID. Een risk-benefit afweging. Zij nemen daarbij ook de verantwoordelijkheid voor hun (overdachte) handeling. Mocht ik toch ernstig ziek worden dan draag ik daar de consequentie van als er een schaarste aan zorgmogelijkheden is. Is er geen schaarste dan kunnen wij hen net als alle anderen rechtvaardig behandelen. Ik kan alleen maar zeggen dat het deze mensen siert. Zij zijn bereid zich op te offeren als gevolg van hun keuze. Anderen doen dat veel minder. Eerder heb ik in een andere blog geschreven dat solidariteit met de samenleving ook kan betekenen dat je er alles aan doet om niet ziek te worden door bewust gezond te leven. Ik had verwacht dat, nu duidelijk is dat vooral mensen met onderliggende ziekten die vaak het gevolg zijn van een ongezonde leefstijl die vatbaar zijn voor COVID-19, mensen die aan dat risicoprofiel voordoen de eigen verantwoordelijkheid zouden nemen hun leefstijl zo goed als het kan te veranderen. Dat is ook solidariteit met de samenleving die veel heeft moeten inleveren. Zodat de kans dat je ernstig ziek wordt en in een ziekenhuis behandeld moet worden kleiner wordt. Tot mijn verbazing is de coronacrisis bijna nergens ingezet als reden voor uitgebreide preventieprogramma’s en subsidies om dat te bewerkstelligen. In plaats daarvan worden miljarden uitgegeven aan testfaciliteiten. Deze gelden hadden beter gebruikt kunnen worden om risicopatienten te faciliteren in hulp voor hun ongezonde leefstijl. De agenda bleek helaas toch anders. Verantwoordelijkheid nemen heeft diverse gezichten. Alleen moeten we dat als samenleving zien en niet bepaalde groepen te shamen en blamen.

        Geliked door 1 persoon

  24. Heel zorgelijk. Het zou heel prachtig zijn als die waarden bij iedereen ongeacht beroep in hun hart zat. Het is heel bizar om als ‘buitenstaander’ te zien hoe sommige mensen deze waarden zomaar aan de kant zetten.

    Like

  25. Bedankt voor het mooie artikel. Ik hoop dat het de ogen van veel mensen opent mbt wat gaande is. Ik maak me wel ongerust. Had niet gedacht dat de vaccinatiecampagne zou leiden tot uitsluiting van ongevaccineerden alsof het melaatsen zijn. In andere landen gaat het hard, laten we hopen dat Nederland niet met wat vertraging volgt.

    Like

  26. Wat betreft preventie heb ik in mijn dagblad de afgelopen anderhalf jaar welgeteld één advertentie gezien.
    Het betrof een algemene advertentie, niks specifieks mbt. COVID.

    Like

  27. Dumb al over
    Frank zappa

    De nieuwe religie , kopierend de oude, maar nog steeds oorlogzuchtend, zonder inzicht, zonder begrip, zonder emphatie

    De nieuwe medische priesterorde

    Like

  28. Als we niet oppassen, zullen alle kleuren van de regenboog , die ons heden ten dage ten overvloede worden getoond, vervagen naar grijs, wat ook de bedoeling zal zijn

    Fade to grey
    Visage

    Yvon

    Like

  29. Geen zeehonden geklapper a la noord korea voor gezondheidszorg , maar vibratie vanuit het hart voor de echte medici die denken vanuit hun humane hart, dat zou een echt tribuut zijn

    David bowie
    Heroes

    Voor alle echte helden

    Met grote dank

    Yvon

    Like

  30. Er zijn aan die zgn ‘vaccins’ al méér mensen gestorven dan aan alle vaccins tezamen en toch stopt men niet! Vaers rapporteert nu 13.000 doden, bij de varkensgriep indertijd stopte men direct met vaccineren na 28 doden. De cijfers van Vaers zijn maar vrijwillige aangiften van mensen en men schat dat er een onderrapportage is van méér dan 90%. Laat ons even aannemen dat we deze 90% bijstellen naar 50%, dan zitten we in de VS met +/- 60.000 doden ten gevolge van wat een vaccin wordt genoemd. H1N1 = 28 doden en stoppen met vaccineren. Nu covid-19 = minimaal 100.000 doen VS en Europa samen en we vaccineren nu onze kinderen hun immuunsysteem kapot voor een virus dat niet erger is dan de griep! Wanneer dan iemand als de auteur bang is voor de tweedeling in de maatschappij vraag ik mij eerlijk gezegd af waar het gezond verstand is. Wij zouden normaal de best geïnformeerde mensen moeten zijn gezien al de bronnen die we kunnen raadplegen. Vraag echter aan iemand wat zijn/haar kans is om te sterven van covid-19 dan krijg ik antwoorden van 50% tot ‘héél véél’ kans..en dan houd het voor mij wel op! Domheid kan je niet genezen en gezien de gevaarlijke inhoud van deze genetische moordmachine van Pfizer, Moderna en J&J zie ik de toekomst donker in, met of zonder verdeeldheid! Erger is nog de vraag waarom onze? politici meespelen met dit moorddadig spel?

    Geliked door 1 persoon

  31. Fantastisch artikel, precies wat momenteel nodig is in het publieke debat. Ik vond deze blogpost na het interview door Wierd Duk in De Telegraaf gelezen te hebben. Dank voor deze maatschappelijke bijdrage!

    Als geïnteresseerde heb ik deelgenomen aan bijeenkomsten van de vaccinatiealliantie. Ik ben normaal gesproken een voorstander van het vaccineren en dus beschermen van mensen. Het afgelopen jaar heb ik wel even moeten slikken hoe onze politici, media, en zelfs instituties steeds meer het werk van de marketingafdeling van farmaceuten gingen overnemen. Vaccins overdreven en onevenwichtig pushen is op lange termijn helemaal niet goed voor het vertrouwen in vaccins m.i. Bovendien mag er ook een functionele plek zijn voor natuurlijke immuniteit.

    Op mijn weblog publiceerde ik eerder ook e.e.a. over corona.

    https://www.furorteutonicus.eu/2021/01/28/netwerksimulatie-lockdown-helpt-niet-snel-tegen-virusverspreiding/

    https://www.furorteutonicus.eu/2020/03/12/tussentijdse-vraagtekens-bij-de-nederlandse-covid-19-aanpak/

    Like

  32. Beste Erwin,

    Hopelijk neem je het me niet kwalijk dat ik je tutoyeer maar met je artikel heb je mijn ziel geraakt. Zo puur, zo zuiver en wonderschoon. Tijdens het lezen, kreeg ik de tranen in mijn ogen. Je bent een ethicus pur sang. Ik hoop dat je beseft hoeveel mensen je dankbaar zijn voor je eerlijke, integere, medemenselijke en ethische visie.

    Graag wil ik ook nog twee ervaringen met je delen over mensen in de zorg die jouw mening geheel onderschrijven.
    Twee weken geleden was er inderdaad een arts die op LinkedIn bijna trots liet weten dat zij van mening was dat vaccinatie verplicht moest worden en die ook uitlatingen deed over de zorg voor ongevaccineerden. Hierop volgde al snel een tegengeluid middels een reactie van een andere arts die zeer duidelijk een andere mening was toegedaan en die zich zelfs sceptisch uitliet over vaccinatie. Wellicht vindt dit in jouw ogen geen goedkeuring maar ik was haar oprechr dankbaar, temeer daar het een arts betrof uit “mijn ziekenhuis”. Toen ik haar uitnodigde als connectie op LinkedIn liet ik haar dit ook weten. In haar antwoord verzekerde ze me dat iedereen zorg kreeg in “mijn ziekenhuis” ongeacht vaccinatiestatus.
    Mijn tweede ervaring vond afgelopen week plaats in het Amsterdam UMC. Met de vrouw die allerlei tests bij me deed voordat de arts kwam, voelde ik meteen een klik. We bleven praten met elkaar en ik vertelde haar eerlijk dat ik niet gevaccineerd was. Haar reactie was net zo eerlijk want ze zei dat voor haar hetzelfde gold. Uiteraard was ik verrast maar het zorgde ook voor een bijzondere band tussen ons. Ik gaf haar en ook de arts een button met Kracht van het ❤ die ze dankbaar aannamen.

    Overigens ben ik niet bang voor de dood. Ik heb borstkanker gehad en ook toen heb ik dat nooit gehad. Mijn wereld stond ook niet op zijn kop, ik was er erg nuchter onder en kon het goed relativeren. Ik zou het (voorlopig in elk geval) overleven in tegenstelling tot vele anderen, waaronder mijn chemomaatje. Bovèndien besefte en besef ik me terdege hoeveel mensen er zijn in onze wereld die het zoveel slechter hebben dan ik. Wie ben ik dan om te klagen? Eind 2019 kwam ik erachter dat mijn borstkanker een gevolg was van erfelijke aanleg. Ik ben drager van een mutatie in het PALB2-gen. Daarom is vorig jaar ook mijn andere, gezonde, borst preventief geamputeerd. Ook zijn mijn tienjaarsoverlevingskansen hierdoor fors gedaald. Opnieuw ben ik daar heel nuchter onder. Ik ben daar niet mee bezig.

    Juist daarom verbaas ik me zo over de extreme en in mijn ogen ireële angst van mensen voor Covid, een angst die mede of eigenlijk vooral voortkomt door de onaflatende stroom van angstaanjagende uitingen van onze overheid en de eenzijdige berichtgeving in onze media. Helaas heb ik met pijn in mijn hart moeten constateren dat eerlijkheid, integriteit, medemenselijkheid en ethisch bewustzijn niet meer vanzelfsprekend zijn in onze samenleving en nog veel erger binnen onze overheid. Heel naïef waarschijnlijk, maar dat had ik nooit verwacht. Mijn kijk op de wereld is geheel veranderd en dat stemt me heel erg triest. Regelmatig word ik overvallen door verdriet. “Gelukkig” zijn er mensen om me heen die mijn gevoelens delen en dat geeft me dan weer hoop.

    Vergeef me mijn lange epistel. Ik wilde gewoon graag mijn gevoelens met je delen. Door je artikel. Nogmaals bedankt. Je bent een mooi en puur mens Erwin. 🙏

    Like

    • wat bent u een mooi mens.
      En ja ik deel uw mening compleet.
      Maar ik vraag mij steeds vaker af ” nu vinden mensen mij aardig en ben ik geliefd door mijn karakter en behulpzaamheid”.
      Wat als mensen straks weten dat ik bij de groep ongevaccineerde hoor, ben ik dan nog steeds dezelfde persoon of word ik dan aan de kant gezet omdat ik niet mee doe met de massahysterie/vaccinatie.

      Like

Plaats een reactie